PRZETWÓRSTWO PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO
W celu zagwarantowania konsumentom, że produkt żywnościowy oznakowany terminem „ekologiczny” jest odpowiedniej jakości oraz został wytworzony zgodnie z wymaganiami w zakresie produkcji ustanowionymi określonymi przepisami, produkcja ekologiczna jest objęta systemem nadzoru. Unijne przepisy obowiązują wszystkich europejskich producentów, pośredników i przetwórców biorących udział w całym łańcuchu produkcji i obrotu żywnością ekologiczną, od wytworzenia produktu rolnego w gospodarstwie do wprowadzenia do obrotu dla odbiorcy końcowego – konsumenta.
Zgodnie z unijnymi przepisami każdy etap produkcji, począwszy od produkcji wstępnej, aż do przechowywania, przetwarzania, transportu i sprzedaży oraz zaopatrzenia ostatecznego klienta musi podlegać kontroli i certyfikacji.
Kontrola i certyfikacja dotyczy jednostek produkcyjnych zajmujących się przetwórstwem (przygotowaniem) produktów ekologicznych, w tym włączając:
- jednostki zajmujące się pakowaniem i/lub przepakowywaniem produktów,
- jednostki zajmujące się znakowaniem i/lub ponownym znakowaniem produktów ekologicznych.
Jakość żywności ekologicznej jest potwierdzana przez producenta i jednostkę certyfikującą kontrolującą proces produkcji. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 kładzie duży nacisk na system kontroli, przenosząc odpowiedzialność za wiarygodność produktu ekologicznego na producenta. Cały proces produkcyjny podlega ocenie jednostki certyfikującej.
Na podstawie dostarczonych dokumentów jednostka certyfikująca przeprowadza wstępną kontrolę. Producent podczas kontroli zobowiązany jest przedstawić jednostce certyfikującej procedury dotyczące transportu produktów, receptury oraz kopie certyfikatów dostawców surowców.
Jeżeli jednostka certyfikująca zaakceptuje obiekty i procesy technologiczne oraz zatwierdzi zakup surowców ekologicznych, to jednostka produkcyjna zajmująca się przetwórstwem uzyskuje certyfikat i może z dniem jego wydania rozpocząć przetwórstwo produktów ekologicznych. Następne kontrole odbywają się przynajmniej raz do roku.
Przetwarzanie
Podstawowym celem w przetwórstwie eko-produktów jest zachowanie w jak największym stopniu wartości odżywczej i biologicznej surowców pierwotnych.
Produkty ekologiczne przetwarza się w taki sposób, aby utrzymać zasadnicze cechy produktu na wszystkich etapach produkcji. Stosuje się najchętniej biologiczne, mechaniczne i fizyczne technologie przerobu surowców (rozdrabnianie, podgrzewanie, fermentacja).
Nie stosuje się substancji i metod przetwarzania, które:
- zmieniają pierwotny skład i charakter surowców wyjściowych odtwarzają właściwości utracone w trakcie przetwarzania i przechowywania
- naprawiają skutki zaniedbań zaistniałych w trakcie przetwarzania
- wprowadzają w błąd w kwestii prawdziwej natury produktu.
Wyklucza się:
- napromieniowanie produktów promieniami jonizującymi
- chemiczną obróbkę produktów żywnościowych
- tworzenie produktów żywnościowych z izolowanych składników żywności
- stosowanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) i ich pochodnych.
Substancje dodatkowe
Jako dodatki technologiczne w przetwórstwie ekologicznym dozwolone są tylko niektóre substancje wymienione w załączniku VIII do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz.U.L. 250 z 18.09.2008 r. s.1) z późniejszymi zmianami.
Stosuje się:
- preparaty z mikroorganizmów i enzymy zazwyczaj stosowane w przetwórstwie żywności
- naturalne substancje zapachowe lub naturalne preparaty zapachowe
- wodę pitną i sól zazwyczaj stosowane w przetwórstwie żywności.
Wyklucza się stosowanie syntetycznych dodatków do żywności, takich jak:
- sztuczne barwniki
- konserwanty
- przeciwutleniacze
- antybiotyki
- sztuczne substancje słodzące
- substancje wzmacniające smak i zapach
- substancje wybielające
- rozpuszczalniki ekstrakcyjne
- inne substancje syntetyczne.
